Tak jak w życiu, w psychoterapii mamy okazję, aby zmierzyć się z prawdą lub od siebie uciekać. Taka ucieczka daje tylko chwilowe wytchnienie a długotrwała ucieczka przynosi cierpienie. Nikt nie chce świadomie cierpieć, ale automatycznie podejmujemy takie działania, które do niego prowadzą.

Poznajemy przeróżne terapie, gdyż utraciliśmy wolność lub dotarło do nas wreszcie, że od dawna takiej wolności nie posiadamy. Na nowo chcielibyśmy stać się kowalami swojego losu. Odczuwamy zniewolenie, ale nie umiemy dostrzec, co jest powodem tego typu zniewolenia. Podstawowe zadanie psychologa to rozpoznawanie determinujących sił oraz pokazanie pacjentowi jak bezwiednie sam wyrządza sobie szkodę. Badania nad psychoterapią wykazują, że różne psychoterapeutyczne podejścia mogłyby uzyskiwać analogiczny poziom skuteczności. Psychoterapia przekształca człowieka, a zmiany zachodzą w sposobie w jaki przeżywamy świat i siebie oraz budowania relacji z pozostałym osobami. Również dokonuje się zmiana na poziomie zachowania afektu i przekonań. Prawie 80% osób, które uczestniczyły w psychoterapii czuje się korzystniej oraz efektywniej działają tego typu osoby niż te, niekorzystające z terapii. Nawet laik może uznać, że psychoterapia budzi opór. Taki opór niełatwo wyjaśnić tylko wstydem albo nieśmiałością.

Niechęć do zmian mogłaby się objawiać na dużo sposobów. Pacjent mógłby nic nie mówić albo mówić o rzeczach, które nie mają związku z ważnymi tematami dla niego lub zapomnieć o sesjach lub spóźniać się na nie. Wydawać by się mogło, że dowolna osoba chce uwolnić się od depresji, cierpienia czy lęku. Pozbycie się tych objawów równoznaczne jest ze zmianą naszej mentalności. To właśnie przed nią nasza psychika się broni.

Podstawowym mechanizmem naszej psychiki jest podążanie do zachowania status quo. Naszą tendencją jest promowanie swojego zdania oraz chcielibyśmy samopotwierdzenia zatem utwierdzenia się w poczuciu, że to co sądzimy i robimy jest wartościowe. Brak takiego potwierdzenia może frustrować.